Pierwsza brytyjska gwiazda pop na Eurowizji
W 1967 roku telewizja BBC ogłosiła, że reprezentantką Wielkiej Brytanii na Eurowizji będzie Sandie Shaw. Urodzona jako Sandra Ann Goodrich w 1947 roku w Essex po tym, jak wystąpiła w lokalnym konkursie dla młodych talentów została zauważona przez piosenkarza Adama Faitha, który poprzez swoje znajomości doprowadził do podpisania z Sandrą kontraktu płytowego i w ten sposób narodziła się „Sandie Shaw”. Jej pierwszy singiel „As Long as you’re happy baby” nie był sukcesem, ale już cover „There’s always something there to remind me” w 1964 dotarł do pierwszego miejsca UK Singles Chart. Sandie trafiła na miejsce pierwsze także z „Long Live Love” w 1965. Często występowała w programach takich jak „Top of the Pops”, „Ready Steady Go” czy „Thank you lucky stars”. Przed swoim udziałem w Eurowizji miała na koncie siedem EP-ek i jedenaście singli. Sandie miała obawy przed Eurowizją. Uważała, że konkurs może zniszczyć jej wiarygodność. Nadawca brytyjski chciał jednak iść zgodnie z trendem, a Sandie była pierwszą prawdziwą gwiazdą popu, którą Wielka Brytania planowała pokazać Europie. W finale narodowym zaśpiewała pięć utworów, a widzowie głosowali kartkami pocztowymi.
BBC chciało z niej zrezygnować?
Wygrał utwór „Puppet on a String” autorstwa Billa Martina i Phila Coultera. Sandie ten wynik nie do końca się podobał, uważała bowiem, że piosenka nie przedstawia tego, co ona chce pokazywać i dawać swoim słuchaczom. „Nienawidziłam ten piosenki od pierwszego ‚oompah’ do ostatniego ‚bang’ na bębnie. Instynktownie odpychała mnie taka seksistowska bzudra i melodia z kukiełką” – wspominała, mówiąc, że była ogromnie rozczarowana wyborem Brytyjczyków. Okazało się jednak, że singiel „Puppet on a string” (wraz z „Tell me boys„, które zajęło 2. miejsce) dotarł do 1. miejsca listy przebojów i sprzedał się w ponad 4 milionach egzemplarzy na całym świecie (na co wpływ miała oczywiście Eurowizja). Mówi się nawet, że jest to najlepszy wynik wśród wokalistek Wielkiej Brytanii. Idąc za ciosem wydała też pozostałe piosenki z selekcji, a także każdą z nich nagrała w paru różnych językach. Wprowadzenie Sandie w styl nieco „kabaretowy” było pomysłem jej menadżerki i to ona głównie nalegała, by wokalistka wzięła udział w Eurowizji. Pomimo niechęci Sandie chciano, by opinia publiczna skupiła się na selekcjach i konkursie, a nie na życiu prywatnym gwiazdy zwłaszcza, że w pewnym momencie BBC chciało nawet zrezygnować z Sandie i cofnąć decyzję o wysłaniu jej na Eurowizję. Powodem miało być uwikłanie piosenkarki w skandal rozwodowy, w którym Shaw była kochanką i przyczyną rozbicia małżeństwa.
Pierwsze zwycięstwo UK i wielki sukces piosenki
Eurowizja w Wiedniu okazała się być szczęśliwa dla Sandie. Zaśpiewała z pozycji jedenastej i wygrała konkurs zdobywając 47 punktów czyli aż 25 więcej niż Irlandia, która wywalczyła drugą pozycję. Była to jedna z największych różnic punktowych zanotowanych w historii Eurowizji, chociaż czasami sugeruje się, że w zwycięstwie Sandie pomógł fakt, że była już wtedy znana w Europie – swoje hity już wcześniej nagrywała po francusku, włosku, niemiecku i hiszpańsku. Najwyższe noty – 7 punktów – dostała od Francji, Szwajcarii i Norwegii, 5 punktów dał Luksemburg, po 3 Austria, Niemcy, Belgia i Monako, po 2 Holandia, Finlandia i Włochy, a po jednym Portugalia, Szwecja i Irlandia. Bez punktów pozostawiły ją tylko Hiszpania i Jugosławia. Jury Wielkiej Brytanii nie dało nikomu wysokiej noty – najwięcej (po 2) otrzymały Irlandia, Francja i Luksemburg. Samo głosowanie uznawane jest za jedno z najbardziej chaotycznych w historii Eurowizji, a studenci wiedeńskiego uniwersytetu, którzy operowali tablicą wyników, dopuścili się wielu błędów. Sama prowadząca Erica Vaal niemal ogłosiła zwycięzcę zanim połączyła się z ostatnim krajem (Irlandią). Punkty z UK podawał Michael Aspel, a konkurs komentowali Rolf Harris (BBC1) i Richard Baker (BBC Light Programme). Sandie Shaw stała się pierwszą reprezentantką Wielkiej Brytanii, która wygrała Eurowizję, a „Puppet on a string” było hitem międzynarodowym. Ogromną popularnością utwór cieszył się w Niemczech, gdzie singiel pokrył się złotem. „Puppet on a string” istnieje w wielu wersjach językowych – po francusku, włosku, hiszpańsku i niemiecku. Warto zwrócić uwagę, że Sandie na Eurowizji wystąpiła boso, co stało się jednym z najbardziej charakterystycznych elementów tego występu. Olśniewająco wyglądała w sukni pokrytej różowymi cekinami – swoim wyglądem uosabiała kulturę młodzieżową tamtych czasów. Jej suknia znajduje się w V&A Muzeum w Londynie.
Po latach Sandie polubiła się z Eurowizją
„Express” wspomina, że w trakcie występu na Eurowizji doszło do awarii mikrofonu. „Byłam tak skupiona na tym, by dać UK najlepszy możliwy występ, że kontynuowałabym nawet gdyby scena się zawaliła” – mówiła Sandie. Po Eurowizji przyszła pora na kolejne utwory, ale też wejście Sandie Shaw w świat mody i filmu – w obu tych branżach odnosiła spore sukcesy. Zaczęła też sama pisać swoje utwory. W 1990 pojawiła się w festiwalu Sanremo, a rok później rozpoczęła studia i w 1994 została psychoterapeutką. W 1997 otworzyła swoją klinikę, w której pomagała osobom z branży muzycznej i kultury. Została też coachem i mentorem. Wciąż nagrywała nowe utwory lub odświeżała stare przeboje. W programie „Making your mind up” przyznała, że pomimo niechęci do Eurowizji i „Puppet on a string” po wielu latach zmieniła zdanie i jest dumna ze swojej konkursowej przeszłości. Z okazji 60. urodzin nagrała nową wersję eurowizyjnej piosenki pod nowym tytułem „Puppet’s Got a Brand New String”. W 2012 dołączyła do Amnesty International i walczyła o przestrzeganie praw człowieka w Azerbejdżanie podczas gdy kraj miał być organizatorem Eurowizji. Dwa lata później była jedną z 200 osób publicznych, które wyraziły nadzieję, że Szkocja w referendum niepodległościowym głosować będzie za pozostaniem w Wielkiej Brytanii. W 2016 publicznie sprzeciwiała się opuszczeniu Unii Europejskiej przez swój kraj. Aktualnie wokalistka ma 75 oraz, od 2013 przebywa na emeryturze.
Do Sopotu na festiwal w 1967 przyjechała z Wielkiej Brytanie Jannie Marden, piosenkarka i aktorka. W półfinale (dniu polskim) zaśpiewała „Co z nami zrobi świat” i zajęła 2. miejsce z 20 punktami. Przegrała tylko z Gjuli Czocheli z ZSRR. Jannie nie startowała jedna w finale, dniu międzynarodowym, co jest pierwszą taką sytuacją o momentu debiutu UK w Sopocie. Kraj zachował jednak prawo głosu, a jurorem był Kenneth Baynes. Dwanaście punktów dał zwycięskiej Polsce i Danie Lerskiej.
źródło: Wikipedia, BBC, Eurovision.tv, The Guardian, Express, EastendWomensMuseum.org, Discogs.com, fot.: McCartney Times
DZIENNIK-EUROWIZYJNY.pl 