🇮🇹 HISTORIA WŁOCH NA EUROWIZJI (1967): Samobójstwo na festiwalu, udział Anny German i Cher, zmiana piosenki przed Eurowizją

17. edycja festiwalu Sanremo odbyła się w dniach 26-28 stycznia 1967 i po raz piąty prowadził ją Mike Bongiorno, tym razem w towarzystwie Renaty Mauro. W tym roku bardziej niż na samych piosenkach skupić się należy na kulisach festiwalu, gdzie działy się rzeczy tragiczne. Najpierw jednak należy podkreślić, że po raz pierwszy i jedyny w historii na scenie Casino di Sanremo stanęła Polka – Anna German. Urodzona w 1936 roku piosenkarka, kompozytorka i aktorka odnosiła już wtedy spore sukcesy w kraju i nie tylko, m.in. w 1965 roku zdobyła I nagrodę podczas Festiwalu Piosenki w Opolu, wtedy też poznała swojego przyszłego męża i została zaproszona przez włoską firmę fonograficzną do Włoch, gdzie w 1966 podpisała trzyletni kontrakt. To właśnie dzięki pomocy wytwórni dostała się do Sanremo, a poza tym była też pierwszą cudzoziemką, która wystąpiła podczas Festiwalu Piosenki Neapolitańskiej. W San Remo zaśpiewała utwór „Gi” (drugie wykonanie zaprezentował Fred Bongusto). Niestety jurorzy nie wpuścili tej piosenki do finału. W 1967 podczas powrotu z jednego z koncertów we Włoszech uległa wypadkowi samochodowemu i do zdrowia powracała przez trzy lata. W tym czasie napisała książkę „Wróć do Sorrento”, a o jej przygodzie podczas festiwalu w Sanremo dowiedzieć się można więcej oglądając polsko-rosyjski serial „Anna German”, który parę lat temu emitowany był w TVP.

Luigi Tenco: Samobójstwo za kulisami festiwalu

We wspomnianym serialu przedstawiono też tragiczny los włoskiego wokalisty Luigi’ego Tenco, który w Sanremo zaśpiewał „Ciao amore, ciao”. Drugą interpretację tego samego utworu zaprezentowała słynna Dalida, która miała być wtedy kochanką Włocha. Luigi nie chciał za bardzo uczestniczyć w festiwalu, a przed wejściem na scenę miał powiedzieć „robię to po raz ostatni„. Mówiło się, że Luigi śpiewał pod wpływem alkoholu i narkotyków bo nawet sam dyrygent nie mógł nadążyć za głosem wokalisty, jednak jego szwagierka uważa, że powolny sposób śpiewania był świadomym wyborem, by odróżnić tę interpretację od wykonania Dalidy. Źródła włoskiej Wikipedii podają, że o eliminacji piosenki Luigi dowiedział się … śpiąc na stole bilardowym. W efekcie uznał, że już nie chce być piosenkarzem, bo woli skupić się na karierze kompozytora. Rozczarowany poszedł do swojego pokoju hotelowego, gdzie miał wykonać dwa telefony. Rozmowę zakończył po 1:00 w nocy, a godzinę później Dalida znalazła jego martwe ciało. W jego głowie odkryto dziurę po kuli, chociaż podobno nikt nie słyszał strzału. Znaleziono też odręczną notatkę, w której Luigi napisał, że przez 5 lat oddał swoje życie włoskiej publiczności, co uważał za próżne działania. Swoim samobójstwem chciał zwrócić uwagę na wybory dokonywane przez publiczność i jurorów. Wcześniej miał wykazywać ogromne niezadowolenie z prowadzonych zakładów bukmacherskich w których doszukiwał się manipulacji co planował ogłosić podczas konferencji prasowej. List pożegnalny i kula w skroni spowodowały, że sprawę zamknięto uznając śmierć samobójczą, jednak później na jaw wyszły niepokojące fakty, co skłoniło prokuraturę do ponownego zbadania sytuacji. W 2005 zarządzono ekshumację zwłok, a sekcja potwierdziła samobójstwo. Mówi się, że chęć odebrania sobie życia spotęgowały eliminacja w Sanremo, a także zażycie sporej ilości alkoholu oraz tabletek.

Cher odpadła w półfinale

Pomimo tragedii festiwalu nie przerwano. Poza Anną, Dalidą i Luigi’m o Grand Prix walczyli m.in. Betty Curtis (ESC 1961), Bobby Solo (ESC 1965), Claudio Villa (ESC 1962), Domenico Modugno (ESC 1958-1959 i 1966), Orietta Berti, Ornella Vanoni czy … Cher, która zadebiutowała na rynku muzycznym raptem trzy lata wcześniej. W San Remo wykonała „Il cammino di ogni speranza” z Sonny Bono oraz samodzielnie „Ma piano”. Żadna kompozycja nie dostała się jednak do finału. W ostatecznym głosowaniu jury wygrał utwór „Non pensare a me” wykonywany przez Claudio Villa i Ivę Zanicchi (razem na zdjęciu). Kompozycja dostała 45 punktów, a dwa mniej miało „Quando dico che ti amo” śpiewane przez Annaritę Spinaci i Les Surfs. Poza Anną German, Dalidą, Luigi’m i Cher jurorzy w półfinałach wyeliminowali też m.in. Bobby’ego Solo, ówczesną partnerkę Micka Jaggera Marianne Faithfull, Betty Curtis czy Domenico Modugno. Przez lata sądzono, że pożar, jaki wybuchł w archiwum stacji RAI w latach 80. zniszczył nagrania Sanremo 1967 i paru innych edycji, jednak w 2017 zapis finału odnaleziono na Malcie i udostępniono go poprzez platformę Rai Play.

Piosenka z Sanremo nie pojechała na Eurowizję

„Non pensare a me” było 23. piosenką śpiewaną przez Claudio podczas Sanremo. Wokalista po raz drugi został reprezentantem Włoch na Eurowizji, ale po raz pierwszy na międzynarodowy konkurs wysłano utwór, który nie pojawił się w stawce Sanremo. W Wiedniu Claudio zaśpiewał zupełnie nową kompozycję „Non andare piu lontano” napisaną przez Gino Mescioliego i Vito Pallaviciniego. Rok 1967 był więc pierwszym w którym Sanremo zaczęło się oddalać od Eurowizji. W Wiedniu podczas ESC 1967 Włoch zaśpiewał jako 16. (przedostatni) w kolejności. Zdobył tylko 4 punkty, co dało mu 11. miejsce. Po jednym punkcie dostał od Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Irlandii, a jury włoskie 3 punkty dało Luksemburgowi, 2 zwycięskiej Wielkiej Brytanii, a po jednym Finlandii, Niemcom, Monako, Jugosławii i Irlandii. Punkty podawał prowadzący Sanremo – Mike Bongiorno, z kolei komentatorem dla RAI Due był Renato Tagliani. Jedenaste miejsce było drugim najniższym wynikiem Włoch na Eurowizji od momentu debiutu. Tym samym Claudio Villa i Domenico Modugno, którzy są rekordzistami względem ilości zwycięstw podczas Sanremo zostali dość mocno zignorowani przez europejskie jury. Więcej o życiu Claudio Villa przeczytacie w jednym z poprzednich odcinków cyklu.