Eurowizja Live-On-Tape: Jak wypadła Polska? Dziś zobaczymy nagrania finalistów! • Białoruś odsunięta od Eurowizji • Sankcje EBU: Jak to było z Jugosławią?

Wczorajsze Eurovision Song Celebration pokazało 12 występów live-on-tape zrealizowanych dla piosenek, które nie weszły do finału Eurowizji 2021. Większość prezentacji scenicznych przypominała te z Ahoy Areny, ale w znacznie skromniejszym wydaniu głównie z powodu małych scen, mniej zaawansowanego oświetlenia czy realizacji. Delegacje z Chorwacji 🇭🇷, Estonii 🇪🇪 i Danii 🇩🇰 zaprezentowały nagrania przygotowane na tej samej scenie co preselekcje narodowe, z kolei Słowenia 🇸🇮 miała te same dekoracje co w oficjalnym nagraniu promującym „Amen”. Ana Soklic zaśpiewała „oficjalną” wersję utworu przed eurowizyjnym revampem, z kolei Benny Cristo z Czech 🇨🇿 wystąpił w poprzedniej fryzurze. Niestety przy większości występów można mieć wrażenie, że Eurowizja z użyciem tego typu nagrań byłaby bardzo uboga i mało ciekawa, dlatego dobrze, że prawie wszyscy wykonawcy ostatecznie wystąpili w Rotterdamie. Głosowanie na najlepsze Live-On-Tape przeprowadzone na grupie Dziennika Eurowizyjnego wygrała … Polska 🇵🇱 czyli Rafał Brzozowski i „The Ride” zdobywając aż 38,6% głosów! Wśród komentujących przewija się opinia, że występ Polaka był lepszy niż ten, który widzieliśmy w Rotterdamie głównie dlatego, że bardziej wykorzystano chórki z taśmy. Czy Rafał awansowałby do finału Eurowizji gdyby użył tego nagrania? Nigdy już się nie dowiemy. Drugie miejsce w naszym głosowaniu zdobyła Austria 🇦🇹 (24%), a trzecie Rumunia 🇷🇴 (10,2%). Najniżej oceniono Macedonię 🇲🇰.

Eurowizja: 25 finalistów z taśmy dziś o 21:00

Dziś o 21:00 druga część Eurovision Song Celebration, poświęcona 25 występom finałowym. Zobaczymy dziś nagrania wszystkich 20 zakwalifikowanych finalistów oraz Big 5 z pominięciem Wielkiej Brytanii 🇬🇧. Telewizja BBC, podobnie jak irlandzkie RTE 🇮🇪, podjęła decyzję o tym, by nie publikować live-on-tape. Dokładne powody nie są znane, ale taki ruch nie spodobał się fanom Eurowizji. Spekuluje się, że zarówno „Embers” jak i „Maps” w live-on-tape musiały wypaść bardzo słabo, chociaż w samym konkursie też nie poradziły sobie za dobrze. Irlandia zajęła ostatnie miejsce w półfinale, a Wielka Brytania w finale nie zdobyła ani jednego punktu. Gdzie realizowano live-on-tape państw z finału? Sprawdźmy:

• Albania 🇦🇱 – Tirana
• Azerbejdżan 🇦🇿 – ITV Studios, Baku
• Belgia 🇧🇪 – Palais du Centenaire (Eurowizja 1987), Bruksela
• Bułgaria 🇧🇬, Cypr 🇨🇾, Grecja 🇬🇷, Malta 🇲🇹, Mołdawia 🇲🇩 – Ten Dots Virtual Production Studio, Sofia
• Finlandia 🇫🇮 – Mediapoli s – Tempere
• Francja 🇫🇷 – France TV Studios – Paryż
• Hiszpania 🇪🇸 – Prado del Rey Studio 5, Pazuelo de Alarcon
• Islandia 🇮🇸 – Listasafn Reykjavíkur, Reykjavik
• Izrael 🇮🇱 – Herzliya Studios, Herclijja
• Litwa 🇱🇹, Niemcy 🇩🇪 – Avia Solutions Group Arena, Wilno
• Norwegia 🇳🇴 – H3 Arena, Fornebu
• Portugalia 🇵🇹 – RTP Studio 1, Lizbona
• San Marino 🇸🇲 – Voxon Studios, Rzym
• Serbia 🇷🇸 – RTS Studios Kosutnjak, Belgrad
• Szwajcaria 🇨🇭 – SRF Studios, Zurych
• Szwecja 🇸🇪 – Annexet, Sztokholm
• Wielka Brytania 🇬🇧 – BBC Elstree Studios, Hertfordshire (występ nie będzie pokazany)
• Włochy 🇮🇹 – RAI Studios, Mediolan
• Rosja 🇷🇺, Ukraina 🇺🇦, Holandia 🇳🇱 – brak informacji

Drugą część Eurovision Song Celebration poprowadzi Krista Siegrids, a program dostępny będzie w sobotę od 21:00 na kanale YouTube Eurovision. Poza nagraniami live-on-tape zobaczymy też kulisy konkursu i recap piosenek z wykorzystaniem nagrań od fanów.

Białoruś poza Eurowizją i Eurowizją Junior

Wykluczenie telewizji białoruskiej BTRC z grona aktywnych członków Europejskiej Unii Nadawców jest wydarzeniem bez precedensu. Biełteleradyjokampanija założona została w 1956 roku, a od 1993 roku jest aktywnym członkiem EBU chociaż do grona krajów startujących w Eurowizji dołączyła dopiero w 2004 roku, wcześniej debiutując w Eurowizji Junior pod koniec 2003 roku. W dorosłym konkursie wystartowała 16 razy z czego sześciokrotnie awansowała do finału. Najlepszym rezultatem było 6. miejsce z 2007 roku dla Dimy Kolduna. Na przestrzeni lat konkurs komentowali m.in. Denis Kurian czy Evgeny Perlin – panowie prowadzili Eurowizję Junior w 2010 i 2018 roku w Mińsku. Właśnie na dziecięcej wersji konkursu Białoruś radziła sobie znacznie lepiej – wystartowała łącznie 18 razy, w tym dwukrotnie wygrała – za sprawą Ksenii Sitnik (2005) i Alexey’a Zhigalkovicha (2007). Ostatni start zakończył się 5. miejscem dla Ariny Pekhterevej podczas zdalnego konkursu w Warszawie, jednak z występem do „Aliens” wiążą się kontrowersje. Uznano bowiem, że Białorusinka śpiewała na nagraniu z playbacku. W swojej historii BTRC dwukrotnie organizowała JESC w Minsk Arenie w stolicy kraju i zawsze chwalona była przez EBU za zaangażowanie w konkurs. Zawieszenie w prawach członka EBU oznacza, że Białoruś nie będzie mieć swoich reprezentantów podczas ESC i JESC. Nie wiadomo na razie ile potrwa zawieszenie, jakie warunki BTRC musi spełnić aby EBU zniosło blokadę oraz nie mamy pewności jak strona białoruska w ogóle zareaguje na działania EBU.

Historia Eurowizji: Blokada startu Jugosławii

W historii EBU tylko raz doszło do tak drastycznych działań organizacji wobec telewizji będącej członkiem unii. U schyłku XX wieku wybuchła wojna domowa na Bałkanach. Po ogłoszeniu niepodległości Chorwacji 🇭🇷, Słowenii 🇸🇮, Macedonii 🇲🇰 i Bośni 🇧🇦 w miejsce Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii powstała Federalna Republika Jugosławii składająca się z republik Serbii 🇷🇸 i Czarnogóry 🇲🇪. Państwo istniało od 1992 do 2003 roku i praktycznie przez większość czasu objęte było sankcjami nałożonymi m.in. przez ONZ w wyniku najpierw oblężenia Sarajewa, a później konfliktu na terenie Kosowa. Sankcje spowodowały też zakaz startu FR Jugosławii w Eurowizji, a telewizja JRT nie miała prawa korzystać z dobrodziejstw EBU chociaż była aktywnym członkiem organizacji od 1950 roku i w Konkursie Piosenki Eurowizji zadebiutowała już w 1961 – w 1989 wygrała show, tym samym została gospodarzem imprezy w Zagrzebiu w 1990. W momencie gdy FR Jugosławii była zablokowana, nowe państwa świetnie radziły sobie w konkursie – w 1996 roku Chorwacja wywalczyła 4. miejsce za „Sveta ljubav” Maji Blagdan, a rok wcześniej Słowenka Darja Svajger zdobyła 7. lokatę dla swojego nowego kraju. 23 kwietnia 1999 w ramach operacji NATO przeciwko FR Jugosławii zbombardowano siedzibę serbskiej stacji RTS w Belgradzie zabijając 16 osób. Raptem miesiąc później w Jerozolimie odbyła się Eurowizja podczas której Chorwacja i Bośnia osiągnęły swoje najlepsze ówcześnie rezultaty, a po ogłoszeniu wyników wszyscy wykonawcy wspólnie wykonali „Hallelujah” dla ofiar wojny w Kosowie. Sankcje zdjęto z FRJ 19 stycznia 2001 roku, a 4 lutego 2003 kraj zmienił nazwę na Zwązek Państwowy Serbii i Czarnogóry. Telewizja JRT w 2001 roku przemianowana została na UJRT i pełniła funkcję nadzorczą nad serbskim nadawcą RTS i czarnogórskim RTCG. W takiej formie weszła do EBU i została aktywnym członkiem organizacji.

Eurowizja trafiła do Serbii pomimo izolacji

Co ciekawe, chociaż FRJ była zablokowana w EBU od 1993 do 2001 roku, Eurowizja pokazywana była przez JRT, jednak w innej formie i nie na żywo. Konkurs z 1993 doczekał się specjalnego programu pokazywanego przez RTS 3K parę dni po oficjalnej transmisji finału. Jedną z prowadzących była Ekstra Nena, ostatnia jugosłowiańska reprezentantka w konkursie. Fragmenty konkursów z lat 1994-1998 pokazywane były z opóźnieniem na serbskiej stacji RTS 3K lub RTS2 z lokalnym komentarzem. Z powodu zniszczenia budynku stacji i zburzenia wieży telewizyjnej w Belgradzie Serbowie nie mogli oglądać Eurowizji 1999. Rok później konkurs powrócił, ale w okrojonej formie. Retransmisja pozbawiona była występu Izraela 🇮🇱 (utwór „Be Happy” grupy Ping Pong) oraz sekwencji głosowania – pokazano tylko zwycięski występ na bis. W 2001 transmisja przeprowadzona była na żywo przez kanał Yu Info, a w 2002 przez RTS2 z komentarzem Mladena Popovicia. W 2003 UJRT zgłosiła do EBU chęć debiutu Serbii i Czarnogóry podczas Konkursu Piosenki Eurowizji w Rydze. Zainteresowane dołączeniem były też telewizje z Albanii 🇦🇱, Bułgarii 🇧🇬 i Białorusi, jednak wszystkie cztery kraje zostały odrzucone z powodu obowiązującej ówcześnie zasady pauzowania. EBU już wtedy wiedziało, że od 2004 roku zaproponuje Europie nowy format konkursu z półfinałem, co pozwoli na start wszystkich chętnych stacji. Serbia i Czarnogóra zadebiutowała w 2004 roku wygrywając półfinał, a w finale zajmując 2. miejsce za „Lane Moje” Zeljka Joksimovicia.

Źródło: Eurovision.tv, EBU.ch, Wikipedia, RTS, inf. własne, fot.: M. Błażewicz