Norwegia najczęściej ostatnia w finale
Statystyki eurowizyjne to idealne zajęcie na sezon ogórkowy, dlatego dziś sprawdzamy, które kraje najczęściej kończyły rywalizację na samym końcu tabeli. Żeby było ciekawiej, pod uwagę wzięto też osobne głosowania w półfinałach, w tym rankingi widzów oraz jurorów, a także dwie rundy kwalifikacyjne z lat 90. (1993 i 1996). Cały czas mówi się, że rekord ostatnich miejsc należy do Norwegii 🇳🇴 i jest to prawda, jeśli chodzi tylko o finały. Ten kraj nordycki zadebiutował w 1960 roku i do tej pory 58 razy brał udział w finale, z czego aż 11 razy był tam ostatni (czyli na prawie 19% przypadków). Pierwszą pechową reprezentantką kraju była Anita Thallaug, która zmarła w tym roku w marcu. W 1963 roku jej „Solhverv” nie zdobyło żadnego punktu i wylądowało na ostatnim, 13. miejscu remisując z trzema innymi krajami, w tym dwoma sąsiadami. Dwa razy ostatnia była Anne-Karine Strøm, która zajęła 14. miejsce w 1974 (razem z Bendik Singers), a dwa lata później jako solistka wylądowała na 18. miejscu. Ostatni raz Norwegowie ostatnie miejsce w finale otrzymali w 2012 roku za sprawą Tooji’ego. Co ciekawe, w półfinale w Baku Tooji zaliczył ostatnie miejsce w głosowaniu jury, ale i tak dostał się do finału. Łącznie Norwegia w jakimkolwiek rankingu ostatnia była 12 razy.
Niemcy i Szwajcaria rekordzistami
To nie jest rekord, bo ten należy do Niemiec 🇩🇪 i Szwajcarii 🇨🇭, czyli państw, które pojawiły się już na pierwszej Eurowizji, dokładnie 67 lat temu. Oba kraje zanotowały 14 ostatnich miejsc, przy czym swój „pierwszy raz” miały w tym samym roku – w 1964. Niemcy aż dziewięciokrotnie zajmowały ostatnie miejsce w finale, z czego trzykrotnie pod rząd – w 1964-1965, 2015-2016 i 2022-2023. Do tego w 2016 oraz 2022 i 2023 przegrały głosowanie jury w finale, a w 2019 i 2021 głosowanie telewidzów. Szwajcaria w oficjalnym rankingu finałowym na końcu była pięć razy (ostatni raz w 2011), a w samym televotingu finału zajęła najgorsze miejsce dwukrotnie (2011 i 2022). Aż cztery razy przegrała półfinał (w tym w latach 2015-2016), gdzie dodatkowo w 2010, 2015 i 2016 była na dnie televotingu. Austria 🇦🇹 i Finlandia 🇫🇮 są na drugim miejscu naszego zestawienia z trzynastoma ostatnimi miejscami. Reprezentanci Austrii w finale ostatnie miejsce zdobyli osiem razy, a dodatkowo dwukrotnie przegrali tam televoting (2015 i 2017). W półfinale tylko raz zostali sklasyfikowani na ostatnim miejscu (2012), natomiast trafiło im się też przegrać półfinałowy televoting (2019) i głosowanie jury (2022). Finowie w finałowej części konkursu na ostatnie miejsce trafili dziewięciokrotnie (ostatni raz w 2009). W 2015 i 2019 roku wylądowali na ostatniej pozycji swoich półfinałów, przy czym w 2015 byli też ostatni w głosowaniu jury, a w 2019 w głosowaniu publiczności. Norwegia z 12 przegranymi głosowaniami zajmuje w naszym rankingu trzecie miejsce.
Łotwa „najnowsza” i najsłabsza
W galerii „porażek” na czwartej pozycji mamy Hiszpanię 🇪🇸, czyli drugi po Niemczech kraj Big5. Ten kraj ma na koncie pięciokrotną przegraną w finale, a dodatkowo trzy razy zajęli ostatnią lokatę w głosowaniu jury (2009, 2013 i 2017) oraz u publiczności (2013, 2021 i 2023). „Najnowszym” krajem z największą ilością przegranych głosowań jest Łotwa 🇱🇻, która do Eurowizji dołączyła dopiero w 2000 roku, a ma już 11 ostatnich miejsc (tyle co Hiszpania). Warto jednak dodać, że Łotysze nigdy nie zajęli końcowej pozycji w klasyfikacjach generalnych finału. Mają za to aż pięć przegranych półfinałów (najwięcej ze wszystkich krajów), cztery ostatnie miejsca w półfinałowym głosowaniu jury i dwa ostatnie w głosowaniu publiki. Seria porażek zaczęła się od 2009 roku i aż do 2013 Łotwa co roku gdzieś była ostatnia. W zestawieniu wyróżnić należy też Wielką Brytanię 🇬🇧, która swoje pierwsze ostatnie miejsce zaliczyła dopiero w 2003 roku (dokładnie 20 lat temu!) i było to słynne „zero punktów” dla Jemini. W samym finale łącznie ostatnia była aż pięć razy, a dodatkowo trzykrotnie przegrała głosowanie jury i dwukrotnie widzów.
Jak w zestawieniu wypadli rekordziści zwycięstw?
Belgowie 🇧🇪 mają na koncie dziewięć przegranych, z czego aż osiem końcowych miejsc w finale. Gruzini 🇬🇪, podobnie jak Łotysze, nigdy nie byli ostatni w finale, ale na siedem porażek aż trzy to całościowe przegrane w półfinale, a dodatkowo dwukrotnie zostali pokonani w półfinałowym televotingu i tyle samo razy w głosowaniu komisji. Podobny wynik jak Gruzja mają też Holandia 🇳🇱 i Portugalia 🇵🇹. Po sześć razy na dnie jakiegokolwiek rankingu Eurowizji były Malta 🇲🇹, San Marino 🇸🇲 i Słowenia 🇸🇮. Jak w rankingu poradziły sobie kraje, które mają na koncie najwięcej zwycięstw w finale, czyli Irlandia i Szwecja? Irlandczycy 🇮🇪 pierwszy raz na dnie finału byli w 2007 roku, później ten „wyczyn” powtórzyli w 2013. Dodatkowo w 2019 i 2021 przegrali półfinały, a w 2019 także głosowanie jury. Szwecja 🇸🇪 ma lepsze rezultaty, ale nie ominęło ją ostatnie miejsce. Ten kraj ostatni był dwukrotnie – 1963 i 1977 roku. Podobnie jak Luksemburg 🇱🇺 i Turcja 🇹🇷 (trzy ostatnie miejsca w finale), Monako 🇲🇨 (dwa ostatnie miejsca w finale), Jugosławia i Włochy 🇮🇹 (po jednym ostatnim miejscu w finale) Szwecja nie notowała żadnej takiej porażki w XXI wieku.
Polska ostatnia była dwa razy
Gdzie w tym wszystkim jest Polska 🇵🇱? Nam też trafiły się ostatnie pozycje, ale „na szczęście” tylko dwukrotnie. W 2011 roku Magdalena Tul przegrała półfinał w Dusseldorfie, jednak nie zajęła ostatniej pozycji ani w głosowaniu jury, ani u widzów. Matematyka była jednak nieubłagana i punktowo to właśnie nasz kraj był na dnie tej rundy. Drugi raz porażkę ponieśliśmy w 2015 roku gdy Monika Kuszyńska zajęła ostatnie miejsce w głosowaniu jury finału w Wiedniu. Od ostatniej lokaty w całym finale uratowali nas europejscy widzowie. Po dwa ostatnie miejsca (w jakimkolwiek rankingu) mają też Australia 🇦🇺, Cypr 🇨🇾, Dania 🇩🇰, Litwa 🇱🇹, Macedonia 🇲🇰, Mołdawia 🇲🇩, Monako 🇲🇨 i Szwecja 🇸🇪. Po jednym ostatnim miejscu notują poza Jugosławią i Włochami 🇮🇹 także Albania 🇦🇱, Andora 🇦🇩, Azerbejdżan 🇦🇿, Bułgaria 🇧🇬, Rosja, Słowacja 🇸🇰, Węgry 🇭🇺, a nawet Ukraina 🇺🇦, która w finale 2018 zaliczyła ostatnią pozycję w głosowaniu komisji. Na 52 kraje kiedykolwiek startujące w Eurowizji aż 43 chociaż raz w którymś zestawieniu były na ostatniej pozycji.
Cypr ratował Grecję przed ostatnim miejscem
Które państwa jeszcze nigdy nie były ostatnie? Takich krajów mamy jedynie dziewięć, ale zdecydowanie największy powód do dumy ma Grecja 🇬🇷. Ten kraj uczestniczył w Eurowizji już 43 razy, z czego 40-krotnie był w finale. Jeszcze nigdy nie był ostatni. Bywało jednak „blisko”. W 1985 roku od ostatniego miejsca (i remisu z Belgią) Grecję uratował Cypr 🇨🇾, który dał jej 8 punktów. Gdyby nie on, Takis Biniaris miałby tylko 7 punktów od Hiszpanii, tyle samo co ostatnia Belgia. Dzięki wsparciu wyspy Grecja przeskoczyła też Portugalię i ostatecznie zajęła 16. miejsce…remisując zresztą z Cyprem. Śmieszne jest to, że gdyby to Grecja nie dała Cyprowi ośmiu punktów to właśnie ten kraj byłby na dnie z Belgią. Idealna wymiana punktów! Cypr pomógł Grekom również w 1990 roku. Mieli łącznie 11 punktów, z czego 6 od cypryjskiego jury. Bez tej pomocy Christos Callow byłby ostatni. Po raz trzeci cypryjski ratunek okazał się zbawienny w 1998 roku, już w erze televotingu. Widzowie z Cypru dali greckiej piosence „Mia krifti evaisthisia” 12 punktów, tym samym…uratowali Grecję od zakończenia finału z zerem na koncie (Hellada zremisowałaby wtedy ze Szwajcarią na dnie tabeli). W tegorocznym półfinale Victor Vernicos zdobył 14 punktów, przy czym aż 12 od Cypru. Nawet, jeśli wyspa nie dałaby mu żadnej noty, nie byłby ostatni, bo Rumunia i San Marino miały wtedy zero punktów na koncie.
Kraje b. Jugosławii pomagały Czarnogórze
Bez żadnego ostatniego miejsca w statystykach są też kraje b. Jugosławii – Chorwacja 🇭🇷, Bośnia i Hercegowina 🇧🇦, Serbia 🇷🇸, Czarnogóra 🇲🇪 oraz konfederacja Serbii i Czarnogóry (lata 2004-2005). W przypadku Chorwacji i Bośni nie było jednak sytuacji, w której od ostatniego miejsca te kraje ratowałyby jedynie punkty z regionu, chociaż Bośnię w 1996 od porażki odsunęła Turcja. Przykładem jedności narodów b. Jugosławii, która uratowała kraj od ostatniego miejsca jest wynik Czarnogóry w półfinale 2007. Stevan Faddy dostał tam 33 punkty, co dało mu 22. miejsce na 27 krajów. Wszystkie zebrane punkty pochodziły z regionu (licząc nie tylko kraje b. Jugosławii ale też Albanię). Bez tego miałby zero i wypadłby nawet gorzej niż czeski Kabat. Drugi przypadek to półfinałowy televoting z 2018 roku. Vanja zgarnął łącznie 17 punktów co pozwoliło w tym rankingu przeskoczyć aż trzy kraje. Na taki wynik złożyły się jednak tylko Serbia i Słowenia. Podobnie w 2019 (także w głosowaniu publiczności). Punkty od tych dwóch krajów pozwoliły uchronić formację D Mol od ostatniej pozycji w televotingu półfinału i od zera punktów. Vladana w półfinale 2022 byłaby ostatnia z jednym punktem (od Hiszpanii), gdyby nie kraje b. Jugosławii, które wsparły ją w głosowaniu widzów jak i jury.
Maroko uratowały Włochy, a Białoruś Rosja
Pomimo, bardzo często wątpliwej jakości proponowanych utworów na ostatnim miejscu nigdy nie wylądowała Białoruś. Nie trudno jednak znaleźć przypadek, w którym od porażki ratowały Białorusinów kraje b. ZSRR. W półfinale 2006 Polina Smolova miała 10 punktów, z czego aż 6 od Rosji. Gdyby nie to wsparcie, reprezentantka z Mińska byłaby na dnie klasyfikacji. W finale 2010 białoruskiej formacji 3+2 pomogła Gruzja dając 12 punktów. Gdyby tak wysokiej noty by nie było, zespół zająłby ostatnie miejsce. Białorusi i Rosji nie ma już w konkursie i zapewne szybko nie wrócą. Bez żadnego ostatniego miejsca w rankingach ostały się też Armenia 🇦🇲 i Maroko 🇲🇦. Ten pierwszy kraj zazwyczaj dobrze sobie radził, natomiast Maroko uczestniczyło w Eurowizji tylko jeden raz. Samira Bensaid w 1980 roku dostała 7 punktów, wszystkie od jury z Włoch. Gdyby nie takie wsparcie, to właśnie ten arabski kraj byłby ostatni i zaliczyłby „null points”. Tak czy siak przedostatnia pozycja w finale była powodem by się obrazić i już na konkurs nie wrócić.
Zestawienie własne na podstawie Wikipedii, fot.: Mapchart
DZIENNIK-EUROWIZYJNY.pl 