Historia Wielkiej Brytanii na Eurowizji 1975: Drugie miejsce pomimo krytyki w kraju

The Shadows wychodzą z cienia Cliffa Richarda

Szef telewizji BBC, Bill Cotton, oświadczył, że na Eurowizję 1975 chce wysłać z Wielkiej Brytanii zespół i wybór padł na formację The Shadows. Grupa, wcześniej znana jako The Drifters, dominowała na popowych listach przebojów w latach 50. i na początku lat 60., czyli jeszcze przed erą The Beatles. W eurowizyjnym kontekście znana była jako grupa muzyczna Cliffa Richarda, dwukrotnego reprezentanta kraju. Wokalista współpracował z nimi od 1958 do 1968 roku i później parokrotnie jednoczył siły na potrzeby różnych koncertów. Oryginalny skład grupy stworzył Ken Pavey, urodzony w 1932, wraz z Terry’m Smart, Normanem Mithamem, Ianem Samwellem i Harry’m Webbem, czyli Cliffem Richardem. Ich debiutanckim singlem było „Move it„, a na bazie rosnącej popularności podpisali kontrakt z wytwórnią EMI i zyskiwali coraz lepsze miejsca na brytyjskich listach przebojów. W latach 1961-1963 aż trzynaście ich piosenek docierało do top10 UK Singles Charts. Przed Eurowizją mieli już na koncie 10 albumów, jedną płytę koncertową, cztery składanki i mnóstwo singli. Nie obyło się też bez problemów. Twórca amerykańskiej formacji The Drifters oskarżył ich o kradzież nazwy po tym, jak jeden ze swoich singli wydali w Ameryce, stąd grupa kolejną piosenkę wypuściła pod nazwą The Four Jets, a później zmieniono ją na The Shadows.

Krytyka doprowadziła do zmiany formatu selekcji

Decyzja telewizji BBC o wysłaniu The Shadows na Eurowizję spotkała się z ogromną krytyką opinii publicznej oraz stowarzyszeń autorów piosenek i kompozytorów. Nie podobało się też to, że wskazano grupę składającą się głównie z instrumentalistów oraz fakt, że formacja była odpowiedzialna za przygotowanie dwóch z sześciu utworów selekcyjnych. Pomimo niechęci, selekcje trwały, a The Shadows prezentowali po jednej piosence tygodniowo w programie „Lulu” prowadzonym przez zwyciężczynię Eurowizji 1969. Głosowanie odbyło się poprzez kartki pocztowe, znów z bardzo niską frekwencją. Wygrało „Let Me Be The One” napisane przez Paula Curtisa, którego piosenki już wcześniej zwyciężały w finałach narodowych. Utwór zdobył prawie 17,5 tys. głosów i był to najniższy wynik dla zwycięskiej kompozycji w historii selekcji brytyjskich. Niezadowolenie z przebiegu selekcji, niewielkie zainteresowanie i bardzo negatywne reakcje widzów doprowadziły do zmian w formacie preselekcji, które widać będzie już od 1976 roku. The Shadows wydali wszystkie utwory na albumie „Specs Appeal”, a dwie pierwsze (drugie miejsce miało „Stand up like a man” z 14 tys. głosów) trafiły na singiel, który dotarł do 12. miejsca na UK Singles Chart. Gary Benson, którego utwór „Don’t throw it all away” zajął 4. miejsce, wydał własną wersję tej piosenki, z kolei grupa The Dooleys nagrała cover „Stand up like a man”. Francuska wokalistka Keeley Hawes przygotowała „Let me be the one” w swoim języku, a po duńsku nagrała ją Grethe Ingmann, zwyciężczyni Eurowizji 1963.

Zapomniał tekstu, a i tak był drugi

Podczas Eurowizji 1975 roku grupa wystąpiła w składzie Hank Marvin (gitara i wokal), Bruce Welch (bas i główny wokal), Brian Bennett (perkusja), John Farrar (gitara i wokal) oraz Alan Tarney (klawisze). Ekipa wystąpiła jako dziewiąta w kolejności i zebrała 138 punktów co dało 2. miejsce zaraz po grupie Teach-In z Holandii. Warto przypomnieć, że Eurowizja w Sztokholmie była pierwszą, gdzie zastosowano obecny system punktacji czyli noty od 1 do 12, bez 9 i 11. Brytyjczycy dostali 12 punktów z Francji, Luksemburga, Jugosławii i Monako, 10 punktów dorzuciły Niemcy, Belgia i Hiszpania. Jedynym krajem, który nie dał UK punktów była Turcja, co mogło mieć podłoże polityczne związane z turecką inwazją na Cypr rok wcześniej. Jury BBC 12 punktów dało zwycięskiej Holandii, 10 Włochom, a 8 Francji. Punkty przekazał Ray Moore, a konkurs transmitowany był przez BBC1 (komentarz Pete Murray’a), w BBC Radio2 (Terry Wogan) i BFBS Radio (Richard Astbury) chociaż rozgłośnia miała ogromne problemy techniczne. Po Eurowizji „Let me be the one” było notowane na listach przebojów w Irlandii, Norwegii i Niemczech Zachodnich, co w porównaniu do poprzednich piosenek brytyjskich jest dość słabym wynikiem. The Shadows, chociaż zajęli 2. miejsce, nie mieli najlepszego występu, gdyż grupa głównie skupiała się na muzyce a nie wokalu. Bruce Welch, który był głównym wokalistą, zapomniał na żywo paru słów piosenki i nawet skomentował to na scenie zwracając się do kolegów ze słowami „I knew it”. Było to dziewiąte w historii drugie miejsce dla Wielkiej Brytanii w Konkursie Piosenki Eurowizji.

Wielki wpływ na muzykę Jugosławii

Z jednej strony spora krytyka i słaby występ, ale z drugiej wysokie, drugie miejsce – wytwórnia EMI nadal inwestowała w The Shadows, a formacja wydała później jeszcze sporo przebojów, a ich album „String of Hits” z 1979 roku dotarł do 1. miejsca listy przebojów w Wielkiej Brytanii. Łącznie grupa ma na koncie 40 albumów, 13 płyt koncertowych, 57 EP-ek i 51 singli. Ostatni live-album pojawił się w 2004 roku, a rok później wydano ostatnią składankę hitów. Grupa miała spore i częste przerwy w działalności i formalnie zakończyła współpracę w 2015 roku, jednak w 2020 doszło do jednorazowego zjednoczenia. The Shadows uznawani są za inspiracja dla wielu znanych gitarzystów i artystów, m.in. dla Erica Claptona, Marka Knopflera czy Andy’ego Powella. Mieli też ogromny wpływ na rozwój muzyki big-beat w Jugosławii, a później także na scenę rockową. Mówiło się, że nawet Beatlesi nie byli tam tak popularni. Przez dekady przez The Shadows przewinęło się aż 19 osób, a w 2020 na jednorazowym występie pojawili się Hank, Bruce i Brian.

Drugie zwycięstwo w Sopocie

Wielka Brytania sukces odniosła też podczas Sopot Festival. W ramach półfinału (Dzień Polski) Glenn Weston zaśpiewał po angielsku „Tyle słońca w całym mieście” i zajął 6. miejsce z 10 punktami. W finale nie miał sobie równych i dzięki piosence „I still love you” wygrał festiwal z wynikiem 132 punktów. Pokonał w ten sposób Annę Jantar (drugie miejsce za „Staruszek świat”). 12 punków Glenn dostał od Hiszpanii, Jugosławii, Grecji, Norwegii, Wielkiej Brytanii i Kuby. To już drugie w historii Sopotu zwycięstwo Wielkiej Brytanii w finale. Pomimo triumfu Glenn nie stał się popularny w swoim kraju. Fragment występu Brytyjczyka pokazała Polska Kronika Filmowa w materiale z 1975 roku.